Sumo là môn võ truyền thống của Nhật Bản thân thuộc với mọi người từ lâu, môn võ này cũng lưu giữ lại thật nhiều nét đặc sắc trong văn hóa Nhật Bản. Thời nay, môn võ này được đổi khác thành một môn thể thao chuyên nghiệp với thương hiệu gọi là đấu vật Sumo – Osumo.
Sumo là gì?
Sumo là môn võ trong đó người tham gia mỗi trận đấu là 2 người đàn ông để mình trần. Họ sẽ cùng bước vào trong một sân đấu có hình tròn và tiến hành đấu võ bằng tay không. Khi một người đánh bại người còn lại hoặc đẩy người kia ra khỏi vòng tròn, người này sẽ được phán thắng cuộc. Trong các môn võ khác thì các tuyển thủ sẽ được chia thành các hạng cân tùy theo chiều cao và thể trọng, tuy nhiên trong Sumo thì không chia hạng, bất kể tuổi tác, cân nặng, chiều cao.
**
Kiếm đạo: Nghệ thuật giữa sức mạnh ϑà tinh thần của Nhật Bản
Nguồn gốc của Sumo
Đấu vật Sumo bắt đầu cách đây hơn một nghìn năm, và nó có hình thức như ngày nay trong thời kỳ Edo (1603-1867). Nguồn gốc của Sumo ở Nhật Bản được cho là bắt nguồn từ thần thoại về sức mạnh trong Kojiki (năm 712), Nihon Shoki (năm 720) và truyền thuyết về trận đấu giữa Sukune và Kehaya dưới thời Thiên Hoàng.
Từ thời Kamakura đến thời Chiến quốc là thời đại samurai. Đấu vật Sumo đã được tích cực tổ chức như một cuộc huấn luyện để lựa chọn samurai. Oda Nobunaga vô cùng yêu thích Sumo. Trong thời đại Genki – Tensho (1570-1592), ông đã tập hợp các đô vật Sumo trên khắp Nhật Bản tại các địa điểm như lâu đài Azuchi ở Omi và tổ chức các giải đấu vật, người chiến thắng sẽ được ông nhận làm thuộc hạ. Đấu vật Sumo được tổ chức hàng năm như một nghi thức báo trước mùa màng năm mới. Sau này nó đã trở thành một sự kiện của trọng đại và duy trì trong suốt 300 năm.
Làm thế nào để trở thành Sumo ở Nhật?
Đầu tiên, những người muốn trở thành đô vật cần phải gia nhập phòng tập Sumo. Sau khi nhận được sự cho phép của sư phụ mình, người này có thể nộp hồ sơ gồm 4 loại giấy tờ lên Hiệp hội Sumo Nhật Bản. Sau đó người đăng kí cần tham gia buổi thi sát hạch đệ tử mới, gọi là shindeshi kensa (新弟子検査). Trong kì sát hạch đệ tử mới, sẽ có bài kiểm tra thể lực và phần kiểm tra sức khỏe, những người cao trên 167cm và nặng hơn 67kg đủ tiêu chuẩn vượt qua. Tuy nhiên nếu người đăng kí dự thi vào kì tháng 3, khi họ mới tốt nghiệp trung học cơ sở thì chỉ cần cao hơn 165cm và nặng hơn 65kg là đủ.
Karatedo: Sự phát triển ϑà ảnh hưởng đến văn hóa Nhật Bản
Về một trận thi đấu Sumo
Đấu vật sumo diễn ra trên một võ đài làm bằng đất sét cứng. Trên đế hình vuông là hình tròn có đường kính 4.55m làm từ tawara. Bên trong vòng tròn chính là không gian thi đấu. Khi đến lượt, từng đô vật sumo bước lên võ đài và đứng trong tư thế shikona của mình (hai chân dang rộng, hai tay đặt trên đầu gối trong tư thế để có thể đứng lên bất cứ lúc nào). Sau đó khi hai bên hạ nắm đấm xuống sàn thi đấu và đứng lên là trận đấu sẽ bắt đầu. Người giành chiến thắng là người đẩy ngã được đối phương hoặc đưa đối phương ra khỏi vòng tròn thi đấu.
Mức lương của Sumo
Tiền lương của Rikishi (Lực sĩ) không do các phòng tập chi trả mà do Hiệp hội Sumo Nhật Bản chi trả. Từ Yokozuna đến Juryo sẽ được trả lương theo tháng, dưới Juryo sẽ không có lương tháng. Ngoài ra còn có các khoản phụ cấp khác bao gồm phụ cấp địa điểm, phụ cấp công tác, tiền trợ cấp đô vật, tiền thưởng đô vật.
Thu nhập năm 2019 của Hakuho – Yokozuna hiện nay thấp nhất là khoảng 100 triệu yên (khoảng 200 tỉ). Người ta nói rằng nếu tính thêm tiền hợp đồng quảng cáo thì con số này phải là 200 triệu yên (khoảng 400 tỉ). Để trở thành Yokozuna cần có sự nỗ lực gấp nhiều lần bình thường nhưng thành quả đạt được thì vô cùng xứng đáng.
Các địa chỉ xem tận mắt thi đấu Sumo
1 năm các trận đấu Sumo chính thức được tổ chức 6 lần. Trong đó có tới 3 lần là tổ chức ở Ryogoku Kokugikan. Cụ thể,
- Tháng 1 tại Hatsubasho,
- Tháng 2 là Natsubasho,
- Tháng 9 là Akibasho
Trong thời gian diễn ra thi đấu Sumo, Ryogoku Kokugikan sẽ mở cửa suốt từ 8:30 đến 18:00. Tại đây còn có bảo tàng Sumo, nơi bán chanko làm từ các nơi khác nhau nên ngoài Sumo thì vẫn còn rất nhiều thứ để khám phá. Hãy đến Ryogoku Kokugikan để trải nghiệm thi đấu Sumo thật sự nhé!
Thuật ngữ trong Sumo
Mặc dù Sumo là môn võ cổ truyền chỉ dành cho một số đối tượng khán giả nhất định nhưng trong cuộc sống thường ngày người ta vẫn sử dụng khá nhiều thuật ngữ của Sumo. Một số thuật ngữ có thể kể đến là:
- Anko,
- Ebisuko,
- Ooicho,
- Okome,
- Gachinko,
- Gocchandesu,
- Shoppai,
- Chanko…
Sumo người nước ngoài
Trong những năm gần đây, số lượng Sumo nước ngoài tại Nhật Bản ngày càng nhiều. 11 trong số 42 đô vật của Makuuchi là người nước ngoài, bao gồm Hakuho – yokozuna đến từ Mông Cổ đồng thời là người nắm giữ số ngôi sao chiến thắng cao nhất mọi thời đại. Ngoài ra còn có Tochinoshin đến từ Georgia, tổng cộng có 24 người. Theo quốc gia, 18 người đến từ Mông Cổ, 1 từ Georgia, 1 từ Bulgaria, 1 từ Brazil, 1 từ Nga, 1 từ Hungary và 1 từ Ukraine. (Số liệu tính đến tháng 3 năm 2021).
Trong khi bài viết đề cập đến kỹ thuật của sumo, nhưng nó không giải thích rõ ràng những chiến lược và chiến thuật cụ thể mà các đô vật sử dụng.
Tôi cho rằng sumo không phải là một môn võ thuật thực sự. Đó chỉ là một hình thức giải trí thương mại hóa được sử dụng để thu hút khách du lịch.
Bài viết này có vẻ hơi thiên vị đối với sumo. Nó bỏ qua những lời chỉ trích về môn võ này, chẳng hạn như cáo buộc hối lộ và sử dụng chất cấm.
Thật tuyệt khi biết rằng sumo có một lịch sử lâu đời, nhưng có lẽ đã đến lúc hiện đại hóa môn võ này một chút. Có lẽ chúng ta có thể cho phép các đô vật mặc đồ bó sát?
Tôi tự hỏi những đô vật sumo có bao giờ bị ngã và cười không? Họ hẳn trông thật buồn cười khi cố gắng đứng dậy với cái bụng khổng lồ đó.
Sumo: Môn võ của những gã khổng lồ đập nhau trong tã lót. Thật là một cảnh tượng tao nhã và thanh lịch.
Ngoài ra, bài viết còn bỏ qua tầm quan trọng của nghi lễ và trang phục trong sumo, những yếu tố đóng vai trò thiết yếu trong truyền thống của môn võ này.
Bài viết này cho rằng sumo là một môn võ thuật truyền thống, nhưng nó cũng có thể được coi là một môn thể thao cạnh tranh. Cần phải có một cuộc thảo luận cân bằng hơn về bản chất kép của sumo.
Một bài viết sâu sắc và hấp dẫn về lịch sử, văn hóa và kỹ thuật của sumo. Nó cho thấy rõ nét sự tôn trọng và kỷ luật mà các đô vật sumo dành cho môn võ cổ truyền này.
Mặc dù bài viết cung cấp một cái nhìn tổng quan về sumo, nhưng nó thiếu thông tin chi tiết về các quy tắc và chiến lược của môn võ này.
Mặc dù bài viết này cung cấp một cái nhìn tổng quan về sumo, nhưng tôi cảm thấy cần có thêm thông tin về lịch sử và văn hóa của môn võ này. Điều đó sẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của sumo đối với xã hội Nhật Bản.
Một khía cạnh đáng chú ý khác của sumo là sự tôn trọng sâu sắc đối với truyền thống. Các đô vật sumo phải tuân thủ các nghi lễ nghiêm ngặt và mặc trang phục đặc biệt, thể hiện sự tôn trọng đối với môn võ và tổ tiên của họ.