Ánh sáng xanh là gì, tác hại gì?

Mặt trời là nguồn sáng chính chứa ánh sáng xanh, tuy nhiên ngay cả vào ban đêm, chúng ta vẫn có thể tiếp xúc với loại ánh sáng này thông qua các thiết bị chiếu sáng như đèn huỳnh quang, đèn LED, chúng còn được phát ra từ các thiết bị điện tử mà chúng ta sử dụng hàng ngày như màn hình máy tính, smartphone, TV màn hình phẳng,…Công dụng của ánh sáng xanh là giúp hình ảnh trên các thiết bị điện tử được rõ ràng và sắc nét hơn, đặc biệt hơn chúng còn có khả năng tự điều chỉnh theo ánh sáng môi trường xung quanh.

Trên thực tế, lượng ánh sáng xanh phát ra từ các thiết bị nhân tạo không đáng kể so với lượng ánh sáng xanh có trong bức xạ mặt trời. Tuy nhiên, do thời gian và khoảng cách mà chúng ta tiếp xúc trực tiếp với các màn hình điện tử sẽ dẫn đến những ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe, đặc biệt là với làn da và đôi mắt.

Vào ban đêm, ánh sáng xanh là một trong những nguyên nhân phá vỡ nhịp điệu sinh học trong cơ thể con người. Khi sử dụng các thiết bị điện tử, não bộ của chúng ta hoàn toàn không thể phân biệt được đâu là ánh sáng tự nhiên của mặt trời và đâu là ánh sáng xanh của các thiết bị, do vậy bộ não sẽ tự động ngừng sản xuất ra hoạt chất Melatonin.

Trong khi đó, hoạt chất này chính là chất giúp cơ thể chúng ta dễ dàng chìm vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn, sâu hơn. Đó là lý do tại sao khi bạn càng sử dụng điện thoại, máy tính vào ban đêm nhiều thì càng dễ mất ngủ, khó ngủ.

Tác hại của ánh sáng xanh đối với mắt

Ánh sáng xanh có bước sóng ngắn, năng lượng cao, vì vậy khi tiếp xúc trực tiếp ở khoảng cách gần, thường xuyên có thể gây hại và làm tổn thương, nghiêm trọng hơn là gây chết các tế bào thị giác, đặc biệt là tế bào biểu mô sắc tố võng mạc – RPE.

Cụ thể như sau, RPE là một loại tế bào đặc biệt trong cấu tạo mắt, có chức năng cung cấp dưỡng chất cho các tế bào thị giác. Đây cũng là nơi hấp thụ các ánh sáng dư thừa, đào thải các chất có thể chuyển hóa để gây hại cho võng mạc.

Khi RPE suy giảm sẽ dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm ở võng mạc, đặc biệt là thoái hóa hoàng điểm, có nguy cơ dẫn đến mù lòa rất cao. Ngoài ra, khi RPE suy yếu sẽ khiến chức năng của mắt bị giảm sút do các tế bào thị giác dễ bị teo, chết đi và bong ra.

Ánh sáng xanh là cũng là nguyên nhân chính gây ra các triệu chứng khô mắt, nhức mỏi, mắt nhìn mờ. Dưới đây là một số bệnh lý nguy hiểm do ánh sáng xanh gây ra cho mắt.

Hội chứng thị giác màn hình

Ngày nay, với lối sống hiện đại, các công việc và sở thích liên quan đến các thiết bị điện tử ngày càng nhiều, do đó việc tiếp xúc trực tiếp và liên tục với ánh sáng xanh phát ra từ các thiết bị này là dễ hiểu, điều đó dẫn đến hội chứng thị giác màn hình, một căn bệnh phổ biến trong cuộc sống hiện nay.

Triệu chứng của bệnh gồm có: khô mắt, nhức mắt, mắt nhìn mờ, khó tập trung, căng mắt, kích thích mắt, đau đầu, đau cổ và mệt mỏi.

Thoái hóa hoàng điểm

Đây cũng là một bệnh lý phổ biến về mắt, là thủ phạm chính gây nên mù lòa. Bệnh không phát tác nhanh mà tiến triển từ từ và dần làm mất thị lực không hồi phục. Do đó nhiều người dù đã mắc bệnh nhưng cũng không biết để chữa trị hoặc hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh.

Theo điều tra và thống kê, hiện nay tại Việt Nam, trung bình mỗi người sử dụng và tiếp xúc với màn hình các thiết bị điện tử khoảng 10 giờ đồng hồ mỗi ngày, dẫn đến tình trạng thoái hóa hoàng điểm ngày càng gia tăng và trẻ hóa.