Phân loại trường học ở Nhật và hệ thống giáo dục

Hệ thống giáo dục Nhật Bản chia làm 3 cấp: cơ bản, trung học và đại học, trường học ở Nhật gồm 4 loại chính: trường quốc lập, trường công lập, trường quốc tế và trường tư lập. Nào cùng healthmart tìm hiểu nhé!

**

Các loại trợ cấp sinh con ở Nhật Bản

Hệ thống giáo dục Nhật Bản

Hệ thống giáo dục Nhật Bản được chia thành 3 cấp bậc: giáo dục cơ bản, giáo dục trung học và giáo dục đại học. Mỗi cấp bậc lại bao gồm các loại trường học khác nhau, được phân loại dựa trên các tiêu chí như:

• Mức độ bắt buộc: Có những loại trường học là bắt buộc, và những loại trường học là tự nguyện.
• Kiểu quản lý: Có những loại trường học do chính phủ quản lý, và những loại trường học do tư nhân quản lý.
• Mục tiêu đào tạo: Có những loại trường học tập trung vào đào tạo chung, và những loại trường học tập trung vào đào tạo chuyên ngành.

Giáo dục cơ bản

Giáo dục cơ bản ở Nhật Bản bao gồm 9 năm học, từ mẫu giáo đến trung học cơ sở.

• Mẫu giáo: Mẫu giáo là cấp học không bắt buộc, nhưng hầu hết trẻ em Nhật Bản đều được học mẫu giáo. Mẫu giáo giúp trẻ phát triển kỹ năng cơ bản như học cách đọc, viết, đếm, và giao tiếp.
• Tiểu học: Tiểu học là cấp học bắt buộc, kéo dài trong 6 năm, từ 6 đến 12 tuổi. Tiểu học cung cấp cho học sinh nền tảng kiến thức cơ bản về các môn học như tiếng Nhật, toán, khoa học, lịch sử, địa lý, và âm nhạc.
• Trung học cơ sở: Trung học cơ sở là cấp học bắt buộc, kéo dài trong 3 năm, từ 13 đến 15 tuổi. Trung học cơ sở tiếp tục cung cấp cho học sinh kiến thức cơ bản về các môn học như tiếng Nhật, toán, khoa học, lịch sử, địa lý, và âm nhạc. Ngoài ra, học sinh trung học cơ sở còn được học các môn học mới như ngoại ngữ, công nghệ, và giáo dục thể chất.

Giáo dục trung học

Giáo dục trung học ở Nhật Bản bao gồm 3 năm học, từ 16 đến 18 tuổi.

Trung học phổ thông: Trung học phổ thông là cấp học bắt buộc, cung cấp cho học sinh kiến thức và kỹ năng cần thiết để vào đại học. Trung học phổ thông có 3 loại:

• • Trung học phổ thông tổng quát: cung cấp kiến thức tổng quát về các môn học như tiếng Nhật, toán, khoa học, lịch sử, địa lý, và ngoại ngữ.
  • Trung học phổ thông chuyên: cung cấp kiến thức chuyên sâu về một lĩnh vực nào đó, chẳng hạn như khoa học, kỹ thuật, nghệ thuật, hoặc thể thao.
  • Trung học phổ thông chuyên quốc tế: cung cấp chương trình giảng dạy bằng tiếng Anh.

Cao đẳng: Cao đẳng là cấp học không bắt buộc, cung cấp cho học sinh kiến thức và kỹ năng cần thiết để làm việc. Cao đẳng có 2 loại:

• • Cao đẳng tổng quát: cung cấp kiến thức tổng quát về các lĩnh vực như kinh doanh, thương mại, hoặc dịch vụ xã hội.
  • Cao đẳng chuyên: cung cấp kiến thức chuyên sâu về một lĩnh vực nào đó, chẳng hạn như kỹ thuật, y tế, hoặc giáo dục.

Giáo dục đại học

Giáo dục đại học ở Nhật Bản bao gồm 4 năm học.

Đại học: Đại học là cấp học cao nhất, cung cấp cho sinh viên kiến thức và kỹ năng chuyên sâu về một lĩnh vực nào đó. Đại học ở Nhật Bản có nhiều loại, bao gồm:

Đại học tổng quát: cung cấp chương trình giảng dạy tổng quát về nhiều lĩnh vực.

Đại học chuyên: cung cấp chương trình giảng dạy chuyên sâu về một lĩnh vực nào đó, chẳng hạn như khoa học, kỹ thuật, hoặc kinh doanh.

Đại học quốc tế: cung cấp chương trình giảng dạy bằng tiếng Anh.

Phân loại trường học ở Nhật

Về cơ bản, chế độ giáo dục tại Nhật Bản theo dạng 6-3-3-4, tức là Tiểu học 6 năm, Trung học cơ sở 3 năm, Trung học phổ thông 3 năm, Đại học 4 năm. Trong đó, giáo dục bắt buộc là 9 năm ( từ tiểu học tới trung học cơ sở). Tuy nhiên, do Nhật Bản cũng có chấp nhận trường hợp “Tobikyuu” – Nhảy cấp hoặc các trường học liên kết Cấp 2 – Cấp 3 nên thời gian học có thể được rút ngắn hơn. Chính sách giáo dục bắt buộc là 9 năm, tức là từ tiểu học tới hết trung học cơ sở, và trong thời gian này thì những học sinh học ở trường quốc/ công lập sẽ được miễn học phí và tiền sách giáo khoa.

Hiện này, tại Nhật Bản có 3 loại trường chính là: Trường Quốc lập, Trường Công lập, và trường Tư lập. Ở các cấp từ tiểu học đến trung học phổ thông, còn có loại hình Trường quốc tế nhằm đào tạo những đối tượng có dự định du học hoặc thi vào những trường đại học danh tiếng tại nước ngoài. Dưới đây, Japanbiz xin đưa ra sự khác biệt giữa hình thức của từng loại trường học.

Trường quốc lập

• Học phí thấp
• Phải thi đầu vào và tỷ lệ cạnh tranh cao
• Xa nhà
• Áp dụng từ tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, đại học.
• Các lớp học được giảng dạy bằng tiếng Nhật

Trường công lập

• Học phí thấp
• Chỉ trẻ em sinh sống ở khu vực đó mới được đăng ký học, hay Việt Nam còn gọi là “ đúng tuyến”.
• Không có thi đầu vào hoặc thi đầu vào dễ hơn ( trừ cấp đại học phải thi tuyển)
• Các lớp học được giảng dạy bằng tiếng Nhật
• Áp dụng từ trường mầm non, mẫu giáo, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, đại học.

Trường tư lập

• Học phí gấp khoảng 5 đến 7 lần so với các trường công lập
• Có nhiều lựa chọn vì không bị giới hạn khu vực
• Có kỳ thi đầu vào
• Một số trường có các lớp học bằng tiếng Anh
• Các lớp học được giảng dạy bằng tiếng Nhật và tiếng Anh ( tỷ lệ tùy trường và khóa học).
• Có trường mầm non, mẫu giáo, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, đại học.

Trường quốc tế

• Chủ yếu dành cho người nước ngoài, trẻ em nước ngoài và đa văn hóa, nhưng cũng có những trường có nhiều người Nhật
• Học phí cao hơn đáng kể so với các trường tư thục
• Có nhiều lựa chọn vì không bị giới hạn khu vực
• Các lớp học được thực hiện bằng tiếng Anh
• Có trường mầm non, mẫu giáo, trường cấp 1, cấp 2, cấp 3

Những ưu điểm và vấn đề của nền giáo dục Nhật Bản hiện đại

Một số ưu điểm và nhược điểm của nền giáo dục Nhật Bản hiện tại đã và đang được nhiêu nhà nghiên cứu trong nước và nước ngoài đưa ra. Dưới đây, Japanbiz xin đưa ra một số điểm đang được đề cập nhiều nhất.

Ưu điểm

Coi trọng và rèn luyện tính đoàn thể và tinh thần hợp tác

Trong nền giáo dục Nhật Bản, tính đoàn thể và tinh thần hợp tác rất quan trọng.

Chúng ta có thể thấy được điều này rõ ràng qua một số hoạt động cố định được giáo dục như:

•  Lời chào khi bắt đầu buổi học
• Xếp hàng ngay ngắn
• Tập thể dục tập thể
• Cùng dọn dẹp vệ sinh trường

Có thể thấy tại Nhật Bản, việc giáo dục hướng tới tinh thần tập thể luôn được coi trọng. Có thể lý giải được ở góc độ như do đất nước này có nhiều thiên tai như động đất, sóng thần,… nên tinh thần hợp tác cũng như ưu tiên tập thể ở mức cao. Và việc làm việc theo nhóm hay hợp tác cũng rất được coi trọng ngay cả khi đã ra ngoài xã hội.

Tập thói quen học bài sớm

Ở Nhật Bản, trẻ em có thói quen bắt đầu học tập từ khá sớm. Nhiều gia đình hiện đã bắt đầu cho con cái đi học thêm, học năng khiếu,..từ những năm tháng mẫu giáo – tiểu học.

Nếu nhìn sang chế độ giáo dục ở Âu Mỹ, việc học thêm hay học bổ túc từ sớm là điều khá hiếm. Học sinh chủ yếu sẽ học trên lớp với nội dung học tập tương đối phổ thông.

Không có chế độ “Học lại”

Ở Nhật Bản, giáo dục bắt buộc được yêu cầu cho đến cấp trung học cơ sở, và hệ thống này là để học sinh tiếp tục được đi học lên các cấp cao hơn. Dù điểm của bạn thấp đến đâu, dù tỷ lệ đi học có thấp đến đâu, bạn cũng sẽ không bị lưu ban một năm.

Trong trường hợp của Hoa Kỳ hay như tại Việt Nam, bạn có thể học lại một năm do các điều kiện khác nhau như điểm số không đủ đạt.

Xét về điều này, có thể nói rằng nền giáo dục của Nhật Bản khá theo chủ nghĩa hòa bình, nhưng nó cũng sẽ khiến nhiều học sinh ỷ lại. Tuy nhiên, sự phân hóa khi lên đại học và khi đi làm sẽ phân loại tương đối rõ ràng với những học sinh có ý định học cao hay định hướng chỉ học hết phần chương trình giáo dục bắt buộc.

Nhiều câu lạc bộ/ hoạt động ngoại khóa

Ở Nhật Bản, có rất nhiều câu lạc bộ ở các trường từ cấp tiểu học, và trẻ em có thể tham gia các câu lạc bộ yêu thích của mình. Do đó, bạn có thể tìm thấy những câu lạc bộ học thuật, hay môn thể thao yêu thích của mình từ giai đoạn tương đối sớm. Những điều đó giúp rèn luyện:

• Nâng cao kỹ năng
• Thêm bạn bè
• Tăng mức độ tự tin

Vấn đề

Không dạy dỗ trẻ em về vấn đề tài chính từ sớm

Trước hết, việc dạy về vấn đề tài chính, tại Nhật Bản vẫn chưa đưa vào chương trình dạy phổ thông. Ví dụ như:

• Làm thế nào để kiếm tiền
• Làm thế nào để tích kiệm tiền
• Làm thế nào để đầu tư

Nhật Bản không có chương trình dạy những điều như vậy.

Vì vậy, dù biết đến tiền nhưng nhiều người sau khi trưởng thành sẽ gặp rắc rối vì không biết xử lý những vấn đề liên quan tới tiền bạc.

Ở nước ngoài, đặc biệt ở các nước Âu Mỹ đã nghiên cứu về đầu tư và quản lý tài sản từ những năm cấp dưới tiểu học, và tỷ lệ những người đang đầu tư cao hơn ở Nhật Bản.

Điển hình, các bạn có thể tham khảo từ phong cách dạy dỗ trẻ em của người Do Thái để thấy nhiều nước đã áp dụng cách thức dạy dỗ trẻ em hiểu biết và nắm rõ được cách thức quản lý tài chính của cá nhân từ sớm.

Chế độ đào tạo nhằm trở thành “Nhân viên”

Một điểm đang trở thành vấn đề tại Nhật Bản đó là đang giáo dục để trở thành một nhân viên văn phòng nhiều hơn là sáng tạo và khởi nghiệp.

Ví dụ, khi bạn tham gia những buổi hướng nghiệp ở trường cấp 3 hoặc đại học, hay những buổi hội thảo của doanh nghiệp, các bạn có thể dễ dàng được nhà tuyển dụng hay thầy cô cung cấp những thông tin như:

• Danh sách nghề nghiệp
• Mức lương cụ thể theo ngành

Thế nhưng, những buổi hội thảo hay thông tin về:

•  Làm thế nào để bắt đầu một doanh nghiệp
• Cách kiếm tiền của riêng bạn
• Khái niệm cơ bản về kinh doanh

Lại vô cùng ít.

Việc đề cao tính tập thể và hy sinh cái tôi cá nhân vì tập thể đã và đang mang lại nhiều vấn đề tiêu cực trong xã hội Nhật hiện nay, bên cạnh những mặt tích cực. Vậy nên giáo dục của Nhật Bản đang cần cải thiện hơn để giúp cho thế hệ tiếp theo dễ dàng hội nhập với thế giới và có chính kiến, tự tin vào bản thân mình nhiều hơn.

từ khoá

• trường học ở nhật
• hệ thống giáo dục nhật
• trường tư thục ở nhật
• học tiểu học ở nhật bao nhiêu tiền